ضمایر موصولی:

ضمایر موصولی، بعنوان معرف جمله‌واره‌های موصولی استفاده می‌شوند. رایج‌ترین ضمایر موصولی عبارتند از: who, whom, whose, which, that.
نوع ضمیر موصولی که ما استفاده می‌کنیم به اسمی که به آن اشاره دارد و نوع جمله‌واره موصولی بستگی دارد.
در مثال‌هایی که در ادامه می‌آید در زیر اسم‌هایی که ضمایر موصولی به آنها اشاره دارند خط کشیده شده است.

ضمیر موصولی who:

از ضمیر موصولی who برای اشاره به انسان و گاهی اوقات برای اشاره به حیوانات خانگی استفاده می‌کنیم. از این ضمیر موصولی برای تعریف جمله‌واره موصولی تعریف‌کننده یا جمله‌واره موصولی غیر تعریف‌کننده استفاده می‌گردد.

مثال:

I think there’d be a lot of children who’d love to have a climbing wall in school. (تعریف کننده)
That’s the dog who doesn’t like me. (تعریف کننده: اشاره به یک حیوان خانگی)
There’s this guy at work, who’s one of my friends, well he’s never been on a train.(غیر تعریف کننده)

کاربرد who بعنوان فاعل و مفعول:

ما می‌توانیم از who بعنوان فاعل یا مفعول یک جمله‌واره موصولی استفاده‌کنیم.

مثال:

– She’s going out with a bloke who’s in the army. (.او با یک مرد که در ارتش است بیرون می‌رود)

– The woman who I saw yesterday was Sheila. (.زنی که دیروز من دیدم شیلا بود)

در مثال اول who به bloke که فاعلِ جمله‌وارۀ موصولی است، اشاره دارد.
در مثال دوم who به the woman که مفعول (فعلِ saw) در جمله‌وارۀ موصولی است، اشاره دارد.

حرف اضافه + who:

از ضمیر موصولی who می‌توانیم بعنوان یک متممِ حرف اضافه استفاده کنیم.

مثال:

– It was Cath who Ian gave the keys to. It wasn’t me. (.آن کیث بود که یان کلید ها را به او داد. من نبودم)

در این مثال who به Cath اشاره دارد و متممِ ضمیرِ to می‌باشد.

نکته: در این ساختار حرف اضافه در انتهایِ جمله وارۀ موصولی واقع می‌شود و بلافاصله قبل از ضمیر موصولیِ who قرار نمی‌گیرد.

مثال:

– Of all my friends, she’s the one who I know I can rely on. (درست)

– Of all my friends, she’s the one on who I know I can rely. (نادرست)

کاربرد who همراه با گروه های جمعی افراد:

ما اغلب who را برای اسامی جمعی انسان استفاده می‌کنیم مانند: committee, government, group, panel, police, brigade, team.

مثال:

Nicola phoned the fire brigade, who then alerted the police and social workers.
(.نیکولا به گروه آتش نشانی تلفن کرد، کسانی که پلیس و مددکاران اجتماعی را آگاه کردند)

نکته: از who برای اشیاء استفاده نمی‌کنیم.

مثال:

– There are some very good art books which you can get ideas from. (درست)
– There are some very good art books who you can get ideas from. (نادرست)
ضمیر موصولی whom:

از whom در انگلیسی رسمی یا نوشتاری و فقط زمانی که whom به شخصی که مفعول جمله است اشاره دارد، استفاده می‌کنیم. در واقع استفاده از whom در نوشتار انگلیسی رایج تر از گفتار انگلیسی است.

مثال:

– The man whom you met yesterday is coming to dinner.(.مردی را که دیروز ملاقات کردید برای شام می آید)

در این جمله whom اشاره به the man دارد که مفعول برای فعل جمله یعنی met می‌باشد.

حرف اضافه + whom:

رایج‌ترین کاربرد whom، استفاده از آن با حرف اضافه است. ما می توانیم whom را بعنوان متممِ یک حرف اضافه استفاده کنیم.

مثال:

Drama in schools is particularly good for pupils for whom English is a second language.
(.نمایش درام در مدرسه بویژه برای دانش آموزان که زبان دوم آنها زبان انگلیسی است، مناسب است)

نکته: حرف اضافه باید قبل از whom واقع شود.

ضمیر موصولی whose:

ما معمولاً از ضمیر موصولی whose برای اشاره به مالکیتِ افراد یا حیوانات استفاده می‌کنیم.
از whose قبل از اسم و به جای عباراتِ ملکی (نظیر: my, your, his, her, its, our, their) استفاده می‌کنیم.

He’s marrying a girl whose family don’t seem to like him.
(.خانواده دختری که او در حال ازدواج است بنظر می رسد او را دوست ندارند)

حرف اضافه + whose:

از ساختارِ {اسم + whose} می‌توان بعنوان متممِ حرف اضافه استفاده کرد.

مثال:

Kate, whose sister I used to shared a house with, has gone to work in Australia.

(.کیت، خواهرِ کسی که من یک خانه را با او سهیم بودم، برای کار به استرالیا رفته است)

در این ساختار ما می‌توانیم حرف اضافه را بلافاصله قبل از ضمیر موصولی (در سبک نوشتاری رسمی) یا در انتهای جمله‌وارۀ موصولی (در انگلیسی غیررسمی) قرار دهیم.

ضمیر موصولی which:

از which در جمله‌واره‌هایی که به اشیاء یا حیوانات اشاره دارند، استفاده می‌شود.
ما از این ضمیر موصولی برای معرفیِ جمله واره هایِ‌موصولیِ تعریف‌کننده یا غیر تعریف‌کننده استفاده می‌کنیم. برای معرفی جمله‌واره‌های موصولی وقتی که اشاره به کل یک جمله یا جمله‌واره دارند، همیشه از which استفاده می‌کنیم.

مثال:

– You need to tick the box which says yes.
(.شما باید جعبه‌ای را که می‌گوید بله تیک بزنید)

– He won’t have much time to prepare for the meeting, which is this afternoon.
(.او وقت زیادی برای آماده شدن برای جلسه‌ای که این بعد از ظهر است، ندارد)

– She had to get up and walk all the way to the other side of the room, which isn’t easy with a bad back.
(.او مجبور بود بیدار شود و تمام راه را به طرف دیگر اتاق قدم بزند، که با ستون فقراتِ معیوب آسان نیست)

در مثال اول ضمیر موصولی یک جمله‌وارۀ تعریف‌کننده و در مثال دوم ضمیر موصولی یک جمله‌وارۀ غیر تعریف‌کننده را معرفی می‌کند. درمثال سوم، which به کل جمله که قبل از خودش واقع شده، اشاره دارد.

نکته: به جای which می توان از that استفاده کرد اما از what نمی‌توان استفاده کرد.

مثال:

Another activity which/that I have chosen is photography.(نادرست)
Another activity what I have chosen is photography.(درست)

کاربرد which بعنوان فاعل و مفعول:

از which می توان به عنوان فاعل و مفعول برای جمله‌وارۀ موصولی استفاده کرد.

مثال:

– The new sports complex, which will be built on the site of the old power station, will provide facilities for cricket, soccer, bowls and badminton.
(.مجتمع ورزشی جدید که در محل نیروگاه قدیمی ساخته خواهد شد امکانات کریکت، فوتبال، بولینگ و بدمینتون را فراهم خواهد کرد)

– It was the same picture which I saw at the National Gallery.
(.این همان تصویری است که من در گالری ملی دیدم)

در مثال اول which به the new sports complex اشاره دارد که فاعل برای فعلِ will be built در جمله وارۀ موصولی می‌باشد.
در مثال دوم which به the same picture که مفعول برای فعلِ saw در جمله‌وارۀ موصولی است، اشاره دارد.

حرف اضافه + which:

از which می‌توان بعنوان متممِ حرف اضافه استفاده کرد.

مثال:

– Early in the Autumn Term there is a reception at which you can meet current staff and students.
(.در اوایل دوره پاییز، پذیرایی وجود دارد که می توانید کارمندان و دانش آموزان فعلی را ملاقات کنید)

– Close by, in the churchyard, is the famous Rudston stone, from which the village takes its name.
(.در نزدیکی کلبه، سنگ مشهور رودستون است که روستا نام خود را از آن می گیرد)

درمثال اول which اشاره به a reception دارد و متممِ حرف اضافۀ at می‌باشد. در مثال دوم which اشاره به the famous Rudston stone دارد و متممِ حرف اضافۀ from است.

در این ساختار ما می‌توانیم حرف اضافه را بلافاصله قبل از ضمیر موصولی (در سبک نوشتاری رسمی) یا در انتهای جمله‌وارۀ موصولی (در انگلیسی غیررسمی) قرار دهیم.

کاربرد which بعنوان اشاره کننده به کل یک جمله:

جمله‌واره‌هایِ موصولی که اشاره به کل جمله دارند همیشه با which معرفی می‌شوند.

مثال:

There’s going to be a new headteacher in September, which is good. It’s time for a change.
(.در سپتامبر یک مدیر جدید خواهد بود، که خوب است. زمانِ تغییر است)

ضمیر موصولی that:

از that به جای who، whom یا which در جمله‌واره‌هایِ موصولی که به افراد، حیوانات و اشیاء اشاره دارند، استفاده می‌کنیم. ضمیر موصولی that فقط برای معرفیِ جمله‌واره‌های تعریف‌کننده، استفاده می‌شود. that بسیار رسمی تر از who، whom و which است.

مثال:

– We met somebody last night that did the speech therapy course two years after you. (انسان)
(.ما شبِ گذشته شخصی را ملاقات کردیم که دو سال بعد از شما دوره گفتار درمانی را انجام داده است)

– The 8.30 is the train that you need to get. (شیء)
(.قطار ۸٫۳۰ است که شما باید آن را بگیرید)

– She blamed herself for everything that had happened.
(.او خود را برای آنچه که اتفاق افتاده بود سرزنش کرد)

کاربرد that بعنوان فاعل و مفعول:

that می تواند بعنوان فاعل و مفعول یک جمله‌وارۀ موصولی استفاده شود.

مثال:

– Don’t take money that doesn’t belong to you.
(.پولی را که به شما تعلق ندارد، نگیرید)

– It’s the same cooker that my mother has.
(.این همان اجاق گاز است که مادر من دارد)

در مثال اول، that اشاره به money دارد که وابسته به فاعل جمله‌وارۀ موصولی است. در مثال دوم، that اشاره به the same cooker دارد که مفعول برای فعلِ has در جمله وارۀ موصولی می‌باشد.

حرف اضافه + that:

ضمیر موصولی that می تواند به متممِ حرف اضافه اشاره کند.

مثال:

– We’ve got some tennis balls that you can play with.
(.ما چند توپ تنیس داریم که می توانید با آن بازی کنید)

در این مثال، that به some tennis balls اشاره دارد و متممِ حرف اضافۀ with است.

توجه: بر خلافِ which، whom و whose بلافاصله قبل از that از حرف اضافه استفاده نمی‌گردد. جملۀ زیر نادرست است:

– We’ve got some tennis balls with that you can play.

نکته: عبارت in that به معنای because و عبارت with that به معنای then می‌باشند.

مثال:

I was fortunate in that I had good friends.
(من خوش شانس بودم زیرا دوستان خوبی داشتم)

She turned off the light and with that she flounced out of the room.
(او چراغ را خاموش کرد و سپس از اتاق خارج شد)

حذف ضمیر موصولی:

در سبک غیر‌رسمی انگلیسی، معمولاً ضمایر موصولی حذف می‌شوند. حذف ضمیر موصولی فقط در جمله‌واره‌های موصولی تعریف‌کننده و زمانی که ضمیر موصولی به مفعول جمله‌واره اشاره دارد. انجام می‌شود.

مثال:

– German is a language which I’ve found hard to learn.
(.آلمانی زبانی است که من آن را برای یادگیری سخت یافتم)

– German is a language I’ve found hard to learn.
(.آلمانی زبانی است که من آن را برای یادگیری سخت یافتم)

هر دو جمله صحیح هستند؛ زیرا which مفعول جمله‌واره موصولی تعریف‌کننده است و به درستی در جمله دوم حذف شده است.

– She’s the singer who I heard on the radio.
(.او خواننده ای است که در رادیو شنیده ام)
– She’s the singer I heard on the radio.

هر دو جمله صحیح هستند؛ زیرا who مفعول جمله‌واره موصولیِ تعریف‌کننده است و به درستی در جمله دوم حذف شده است.

– There’s a hill which begins three miles after the start of the race.
(.یک تپه وجود دارد که سه مایل بعد از شروع مسابقه آغاز می شود)
– There’s a hill begins three miles after the start of the race.

جمله دوم نادرست است؛ زیرا which فاعلِ جمله‌واره موصولیِ توصیف‌کننده است.

– Sir James, whose birthday is on February 26, plans to lay on a big party.
(.سر جیمز، روز تولدش در ۲۶ فوریه، قصد دارد در یک مهمانی بزرگ باشد)
– Sir James, birthday is on February 26, plans to lay on a big party.

جمله دوم نادرست است؛ زیرا جمله‌وارۀ موصولی بعد از whose غیر تعریف‌کننده است.
حذفِ ضمایر موصولی در ساختارِ (حرف اضافه + ضمیر موصولی):

زمانیکه ضمایر موصولی بعنوان یک متممِ حرف اضافه در جمله‌وارۀ موصولی تعریف‌کننده باشند، می‌توان آنها را حذف کرد. در این حالت حرف اضافه پس از حذف ضمیر موصولی، در انتهای جمله‌وارۀ موصولی قرار می‌گیرد.

مثال:

– She was at the garden party which I was telling you about.
(.او در مهمانی باغ بود که من در مورد آن به شما گفتم)
– She was at the garden party about which I was telling you.
– She was at the garden party I was telling you about.

در جمله پایانی ضمیر موصولی which به درستی حذف شده و حرف اضافه about در انتهای جمله‌وارۀ موصولی واقع شده است.

ضمایر موصولی when، where و why:

در انگلیسی غیر‌رسمی برای معرفیِ جمله‌وارۀ موصولی به جایِ at which، on which و for which اغلب از ضمایر موصولیِ where، when و why استفاده می‌شود.

where (مکان ها):

I know a restaurant where the food is excellent.
(… a restaurant at which the food is excellent)

when (زمان ها):

There isn’t a day when I don’t feel rushed off my feet.
(… a day on which I don’t feel rushed …)

why (دلایل):

Do you know the reason why the shop is closed today?
(… the reason for which the shop is closed …)

خطاهای رایج در استفاده از ضمایر موصولی:

1. نمی‌توانیم از that به جایِ ضمایر موصولیِ who، whom و which در جمله‌وارۀ موصولیِ غیرتعریف‌کننده استفاده کنیم.

It gives me a good chance to improve my Italian, which has become a little bit rusty.(درست)
It gives me a good chance to improve my Italian, that has become a little bit rusty.(نادرست)

2. نمی‌توانیم از what بعنوان ضمیر موصولی استفاده کنیم.

So, he can make himself easily understood in the two languages, which helps a lot.(درست)
So, he can make himself easily understood in the two languages, what helps a lot.(نادرست)

3. برای اشیاء از who استفاده نمی‌کنیم.

She’s written some great cookery books which have got pictures of delicious-looking recipes.(درست)
She’s written some great cookery books who have got pictures of delicious-looking recipes.(نادرست)

4. بعد از where بعنوان ضمیر موصولی، تنها می‌توان از اسم و ضمیر استفاده کرد. جمله زیر نادرست است؛ زیرا بعد از where از فعل (do) استفاده شده است.

Plants with short root systems are best suited for areas where do not receive much rainfall.